Redakcja: Janusz Słodczyk
Redaktor tematyczny: Monika Paradowska
ISSN 2543-5302 (wersja online)
ISSN 2082-4793 (wersja papierowa)
Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego
- Dobowa aktywność mieszkańców Poznania
Jerzy J. Parysek , Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Polepszenie warunków życia w miastach Polski i Europy Środkowej i w ich postsocjalistycznych dzielnicach według koncepcji ReNewTown
Grzegorz Węcławowicz, Magdalena Wątorska-Dec, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN
- Bezpieczeństwo ludzi i mienia w Poznaniu
Lidia Mierzejewska, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Przestrzenne zróżnicowanie zmian zaludnienia w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym w okresie 1988–2011
Sławomir Kurek, Mirosław Wójtowicz Uniwersytet Pedagogiczny w KrakowieJadwiga Gałka, Uniwersytet Jagielloński
- Zanik funkcji miejskich w wybranych ośrodkach Dolnego Śląska – przyczyny i konsekwencje z perspektywy chaosu deterministycznego
Agnieszka Becla, Stanisław Czaja Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
- Gra o przestrzeń publiczną miast
Dagmara Kociuba, Uniwersytet Marii-Curie w Lublinie
- Place zabaw w Piotrkowie Trybunalskim. Stan rzeczywisty a oczekiwania rodziców/opiekunów
Ewelina Sudra, Uniwersytet Łódzki
- Małe miasta w okresie przemian
Krzysztof Kafka, Politechnika Śląska w Gliwicach
- Programowanie rewitalizacji a proces zmiany miasta – z perspektywy doświadczeń w partycypacyjnym planowaniu zagospodarowania przestrzennego w wybranych polskich miastach
Dagmara Mliczyńska- Hajda
Tytuł j. polski | Dobowa aktywność mieszkańców Poznania |
Tytuł j. ang. | Diurnal (24 hour) activity of citizens of Poznań |
Autor | Jerzy J. Parysek , Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu |
Słowa kluczowe j.pol | organizmy żywe, czuwanie i spoczynek, aktywność ludzka, aktywność mieszkańców miasta (Poznania) |
Słowa kluczowe j.ang | living organism, waking and sleeping, diurnal rhitmiticy, human activity, activity of inhabitants of city (Poznań) |
Streszczenie j.polski | Funkcjonowanie organizmów żywych, w tym także istot ludzkich, cechuje się rytmiką wyznaczaną przez rotacyjny ruch obrotowy Ziemi wokół własnej osi (rytmika dobowa), jak również ruch obiegowy wokół Słońca (rytmika roczna). Rytmika określa pewien porządek aktywności ludzkiej w trakcie doby oraz w trakcie roku. Szczególną rolę odgrywa wyznaczana przez Słońce rytmika dzienna, kiedy to następują po sobie kolejno pora spoczynku i czuwania aktywności). W porze aktywności ludzie organizują różne aspekty swojego życia rodzinnego i pracy zawodowej, uczą się, rozwijają zainteresowania, utrzymują kontakty międzyludzkie, relaksują się itp. Czynności, którym się poświęcają, wypełniają interwał czasowy pomiędzy wstaniem z łóżka rano a położeniem się spać wieczorem. O ile ogólna struktura aktywności mieszkańców miast jest z zasady podobna, o tyle występują tu pewne różnice determinowane przez ich płeć, wiek, stan cywilny i rodzinny, poziom wykształcenia, pory (zmiany) i specyfikę wykonywanej pracy, odległość pomiędzy miejscem zamieszkania i pracy lub nauki, obowiązki, zainteresowania, sytuację materialną itp. Aktywność różni się także w dni robocze, soboty i niedziele, różne Święta czy dni urlopowe. Niniejszy artykuł koncentruje się na dobowej aktywności mieszkańców Poznania. Kolejno omówione zostały: pora wstawania, czynności wykonywane przed opuszczeniem domu, pora opuszczenia domu, czas dotarcia do pracy i szkoły, czynności wykonywane po opuszczeniu domu a przed pracą i nauką, czas pracy i nauki, czynności wykonywane po pracy i nauce, powrót do domu, czynności wykonywane przed pójściem spać, czas spoczynku. Szczegółową analizę zamyka syntetyczne dobowe podsumowanie czasu „pomiędzy dniem a spoczynkiem” (przy uwzględnieniu pory snu). |
Streszczenie j. ang. | The life of living organisms, including people, displays a rhythmicity caused by the Earth’s rotational movement around its axis (24-hour rhythmicity) and its orbital movement around the Sun (yearly rhythmicity). The rhythmicity imposes an order on human activity during the day and the year. But it is the Sun-controlled diurnal rhythmicity with its alternating waking and sleeping time which is of special importance. The waking period is the time in which people organise their family and working life, pursue an education, develop interests, maintain interpersonal contacts, relax, etc. The activities in which they are engaged fit the time interval between getting up in the morning and going to sleep at night. While the activity structure of city inhabitants is generally similar, it differs in details as determined by sex, age, marital and family status, level of education, time and nature of the work performed, distance between the place of residence and that of work, studying and other types of occupation, duties, interests, material situation, etc. It is also different on working days, Saturdays, Sundays and various holidays. This paper discusses the diurnal activity of the inhabitants of Poznañ. Its elements include: getting-up time, activities performed before leaving, leaving time, time of arrival at work and school, way of getting there, time of working and learning, activities performed after work and school, time of return to home, activities performed before going to bed, time of going to bed, and sleeping time. The detailed analysis closes up with a synthetic diurnal summation of time ‘between day and sleep’ (including the sleeping time). |
Dobowa aktywność mieszkańców Poznania
Tytuł j. polski | Polepszenie warunków życia w miastach Polski i Europy Środkowej i w ich postsocjalistycznych dzielnicach według koncepcji ReNewTown |
Tytuł j. ang. | Improving of living conditions in Polish and Central European cities and post-socialist urban district according to the concept of the ReNewTown projekt |
Autor | Grzegorz Węcławowicz, Magdalena Wątorska-Dec, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN |
Słowa kluczowe j.pol | ReNewTown, model, dobre praktyki, miasto socjalistyczne, miasto postsocjalistyczne, warunki życia |
Słowa kluczowe j.ang | ReNewTown, model, good practice, socialist city, post-socialist city, living conditions |
Streszczenie j.polski | Artykuł stanowi podsumowanie analiz przeprowadzonych w ramach projektu ReNewTown, kilkudziesięciu modeli działania i tzw. dobrych praktyk zrealizowanych i prowadzonych w przestrzeni miast postsocjalistycznych Europy Środkowej i Wschodniej po 1989 r. W wyniku przeprowadzonych analiz dokonano wyboru 12 najciekawszych rozwiązań, które mogą pełnić funkcje modelowe do lepszego zarządzania miastami w przyszłości. Modele te i dobre praktyki, mające na celu poprawę warunków życia postsocjalistycznych dzielnic i miast, stały się również elementem empirycznej weryfikacji koncepcji miasta postsocjalistycznego. |
Streszczenie j. ang. | The paper presents a summation of analyses made during the realisation of the project ReNewTown, tens of models and so called good practices, realised and conducted in the space of post-socialist cities in Poland and Central Europe after 1989. The 12 most interesting solutions were selected which can became a model for better management of cities in the future. These models and good practices aimed at improving of living conditions in post-socialist districts and cities have become an element of empirical verification of the concept of a post-socialist city. |
Tytuł j. polski | Bezpieczeństwo ludzi i mienia w Poznaniu |
Tytuł j. ang. | Safety of people and property in Poznań |
Autor | Lidia Mierzejewska, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu |
Słowa kluczowe j.pol | Bezpieczeństwo, porządek publiczny, zadania własne gminy, jakość życia, (mieszkańców miast) |
Słowa kluczowe j.ang | Safety, public order, tasks of a municipal commune, quality of life (of a city inhabitants) |
Streszczenie j.polski | Zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego należy do zadań władzy publicznej mających bardzo długi rodowód. Wiąże się to zapewne z faktem, iż potrzeba bezpieczeństwa jest jedną z fundamentalnych potrzeb człowieka, której zaspokojenie decyduje w dużej mierze o jakości życia. Z tego też względu władza publiczna podejmuje liczne działania, których celem jest ochrona jednostki i społeczeństwa oraz ich mienia przed niebezpieczeństwami grożącymi ze strony gwałtownych czynów ludzi oraz gwałtownych działań sią przyrody (Bolesta 1983, s. 236, Olejniczak-Sza³owska 2009). Ochrona ludzi i ich mienia przed wszelką agresją, w tym przed klęskami żywiołowymi, takimi jak powodzie, trzęsienia ziemi, huragany, a także przed agresją ze strony marginesu społecznego, jest też jednym z podstawowych celów gospodarki przestrzennej. Zgodnie z polskimi regulacjami prawnymi zapewnienie bezpieczeństwa oraz porządku publicznego jest jednym z zadań własnych gminy, w tym także miejskiej. W celu jego realizacji władze miejskie organizują funkcjonowanie odpowiednich służb do tego powołanych, takich jak policja, straż pożarna, zespoły ratownictwa medycznego, straże miejskie itp. Bezpieczeństwo mieszkańców oraz niski stopień przestępczości świadczą bowiem nie tylko o poziomie rozwoju cywilizacyjno-kulturowego miasta, ale także o jego atrakcyjnoTmci zarówno dla obecnych, jak i przyszłych mieszkańców i potencjalnych inwestorów. Celem niniejszego opracowania jest określenie roli, jaką odgrywa bezpieczeństwo we współczesnym świecie, a także przeprowadzenie krótkiej analizy bezpieczeństwa ludzi i mienia w Poznaniu oraz zmian, jakie zaszły w tym względzie od początku lat 90. XX w. Badanie polegać będzie jednak nie na określeniu z założenia subiektywnego poczucia bezpieczeństwa mieszkańców, ale na cechach obiektywnych, takich jak liczba popełnianych przestępstw czy liczba i struktura interwencji podejmowanych przez wybrane służby powołane do zapewnienia bezpieczeństwa w Poznaniu. |
Streszczenie j. ang. | Securing safety and public order is one of the tasks of public authority that has a very long tradition. This may be due to the fact that safety is one of the fundamental human needs which greatly affects people’s quality of life. That is why the authority in question takes many measures intended to protect society and individuals as well as their property against threats posed by violent acts of people and violent natural forces by setting up such services as the police, the fire brigade, emergency medical teams, city guards, etc. (Bolesta 1983, s. 236, Olejniczak-Sza³owska 2009). The feeling of safety of a town’s inhabitants and a low crime rate are indicative of the town’s high level of civilisational and cultural development, but they also make it attractive as a place of residence for both, current and future inhabitants as well as potential investors. The aim of this paper is to establish to what extent the level of safety of people and their property determines the quality of life of an urban population. A short analysis will also be made of the level of safety of Poznañ residents and changes that have taken place in this respect since the early 1990s. |
Bezpieczeństwo ludzi i mienia w Poznaniu
Tytuł j. polski | Przestrzenne zróżnicowanie zmian zaludnienia w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym w okresie 1988–2011 |
Tytuł j. ang. | Spatial variation of population growth in Krakow Metropolitan Area in the years 1988–2011 |
Autor | Sławomir Kurek, Mirosław Wójtowicz Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
Jadwiga Gałka, Uniwersytet Jagielloński |
Słowa kluczowe j.pol | obszar metropolitalny, suburbanizacja, Kraków, typologia Webba, dynamika, zaludnienia |
Słowa kluczowe j.ang | metropolitan area, suburbanization, Krakow, Webb typology, population dynamics |
Streszczenie j.polski | Od początku lat 90. XX w. strefy podmiejskie dużych miast w Polsce (bez względu, jaki zasięg ich przyjmiemy) charakteryzują się swoistymi przemianami demograficznymi, odróżniającymi je od miast i obszarów wiejskich w granicach administracyjnych. Zmniejszenie natężenia migracji ze wsi do miast i zmiana ich kierunku na miasto wieś, a w szczególności miasto–strefa podmiejska spowodowały znaczące zmiany struktury wieku, a także ruchu naturalnego i, co za tym idzie, dynamiki zaludnienia gmin otaczających duże ośrodki miejskie. Celem badań jest określenie zmian w koncentracji przestrzennej ludności na obszarze Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego. Przeanalizowano także zmiany w relacjach pomiędzy głównymi składowymi przyrostu rzeczywistego ludności (przyrostem naturalnym i saldem migracji), aby określić poziom rozwoju procesów suburbanizacji demograficznej w poszczególnych strefach KOM. Analizę przeprowadzono w ujęciu gminnym w czterech przekrojach czasowych: 1988, 1995, 2002 oraz 2011 r. Badania zostały sfinansowane ze Środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2012/05/B/HS4/04200 w ramach projektu pt. „Przekształcenia wybranych struktur społeczno-demograficznych Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego”. |
Streszczenie j. ang. | Since the beginning of the 1990s, suburban areas of large cities in Poland (regardless their extension) have a specific demographic changes which distinguish them from urban and rural areas within the administrative boundaries. The decline of the volume of migration from rural areas to cities and change of their direction from urban into rural areas, especially from urban to suburban areas have caused significant changes in the age structure and vital statistics and, hence, population dynamics within communities surrounding major urban centers. The aim of research is to entail changes in the concentration of the population in the Krakow Metropolitan Areas. We analyzed the changes in the relationships between the main components of the population growth (natural increase and net migration) to determine the level of demographic surbanization processes in the zones of Krakow Metropolitan Areas. The analysis was conducted in communes in four time sections: 1988, 1995, 2002 and 2011. The study was funded by the National Science Center, awarded by decision number DEC-2012/05/B/HS4/04200 for the project „Transformation of selected social-demographic structures in Krakow Metropolitan Area”. |
Tytuł j. polski | Zanik funkcji miejskich w wybranych ośrodkach Dolnego Śląska – przyczyny i konsekwencje z perspektywy chaosu deterministycznego |
Tytuł j. ang. | The atrophy of urban functions in some centres of Lower Silesia – causes and consequences from the perspective of the deterministic chaos |
Autor | Agnieszka Becla, Stanisław Czaja Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu |
Słowa kluczowe j.pol | zanik funkcji miejskich, chaos deterministyczny, cykl życia miasta, Dolny Śląsk |
Słowa kluczowe j.ang | the atrophy of urban functions, deterministic chaos, the city life cycle, Lower Silesia |
Streszczenie j.polski | W artykule przedstawiono realne przyczyny wyodrębnienia ośrodków miejskich w historii ludzkości w świetle chaosu deterministycznego. Omówiono prawne i instytucjonalne podstawy przyznawania (regulacji) praw miejskich. Zidentyfikowano czynniki determinujące zanik funkcji miejskich w regionie dolnośląskim. Ponadto oceniono użyteczność teorii chaosu deterministycznego dla identyfikacji przyczyn zaniku funkcji miejskich na podstawie badań empiryczno-historycznych dla Dolnego Śląska. Zanik funkcji miejskich wystąpił w wielu (prawie 30) ośrodkach Dolnego Śląska. Powstanie tych miast, a później ich upadek (czy zanik) można w ciekawy sposób badać, wykorzystując koncepcje oparte na chaosie deterministycznym. Autorzy przeprowadzili taką analizę, wykorzystując model cyklu życia ośrodka miejskiego i kategorie chaotycznych trajektorii ewolucji obiektu (zjawiska). Na ich podstawie możemy sformułować kilka wniosków: 1. Każde miasto ma swój specyficzny cykl życia, warunkowany czynnikami podstawowymi i przypadkowymi. 2. Wykorzystanie teorii chaosu deterministycznego pozwala skuteczniej zidentyfikować i lepiej rozumieć czynniki przypadkowe w ewolucji ośrodków miejskich. 3. Podejście oparte na teorii chaosu deterministycznego nie odrzuca dotychczasowego dorobku geografii ekonomicznej, teorii urbanizacji, ekonomicznej teorii lokalizacji czy nowej geografii ekonomicznej, lecz go uzupełnia. 4. Zastosowanie tego dorobku do badań regionalnych (Dolny Śląsk) pozwala na identyfikację zarówno przyczyn tutejszej urbanizacji, jak i czynników determinujących zanik funkcji miastotwórczych w tej przestrzeni. 5. Zrealizowane badania pozwoliły dodatkowo potwierdzić użyteczność poznawczą teorii chaosu deterministycznego do badania procesów urbanizacyjnych (miastotwórczych). |
Streszczenie j. ang. | In the article were introduced real causes of singling out the urban centres in the mankind history in the light of the deterministic chaos. It talked over the legal and institutional bases of granting (control) of urban laws. It identified factors determining the atrophy of urban functions in the Lower-Silesian region. The usefulness of the deterministic chaos theory was estimated for the identification of the causes of the urban functions atrophy on the basis of empirical and historical investigations for Lower Silesia, moreover. The atrophy of urban functions stepped out in many (almost thirty) centres of Lower Silesia. Come into being these cities, and later their fall (or atrophy) it will can study with using on the deterministic chaos conceptions. Authors conducted such analysis using the model of the urban centre life cycle and the categories of the chaotic trajectories of the object (phenomenon) evolution. On their basis we can formulate a several conclusions. 1. Every city possesses its specific life cycle conditioned basic and accidental factors. 2. Utilization of the deterministic chaos theory lets more effectively identify and better understand accidental factors in the evolution of the urban centres. 3. Approach leaning on the deterministic chaos theory does not throw aside the hitherto existing property of economic geography, the theory of urbanization, the economic theory of the location or New Economic Geography, but it replenishes them. 4. The use of this property to regional investigations (Lower Silesia) allows to identification both the causes of local urbanization, how and factors determining the atrophy of urban functions in this space. 5. Realized investigations let additionally confirm the cognitive usefulness of the deterministic chaos theory to the studying of urban processes. |
Tytuł j. polski | Gra o przestrzeń publiczną miast |
Tytuł j. ang. | Game for urban public space |
Autor | Dagmara Kociuba, Uniwersytet Marii-Curie w Lublinie |
Słowa kluczowe j.pol | przestrzeń publiczna miast, przemiany przestrzeni publicznych, użytkownicy, przestrzeni publicznej |
Słowa kluczowe j.ang | urban public space, changes in urban public spaces, users of public space |
Streszczenie j.polski | Przestrzeń publiczna do niedawna traktowana jako „państwowa”, tzn. dla większości „niczyja”, w okresie przemian ustrojowych nabrała istotnego znaczenia. Stała się areną starć pomiędzy różnego rodzaju „graczami”. W walce o przestrzeń publiczną ścierają się interesy między innymi władz samorządowych, prywatnych inwestorów i mieszkańców. Inwestycje w przestrzeni publicznej sprawiają, że w ciągu ostatnich lat podlega ona dynamicznym przemianom. Kto ostatecznie decyduje o wyglądzie przestrzeni publicznych i funkcjach, jakie one pełnią? Czy zawsze są one zgodne z oczekiwaniami odbiorców? W pierwszej części opracowania przytoczono definicje przestrzeni publicznej oraz omówiono problematykę przestrzeni semipublicznych. W drugiej części pracy skupiono się na omówieniu głównych „graczy” o przestrzeń publiczną miast, przedstawiono motywy ich działania oraz preferencje w gospodarowaniu przestrzenią, a także przedstawiono przykłady przemian przestrzeni publicznej miast będące często wynikiem gry interesów. |
Streszczenie j. ang. | Public space has been considered as “state”, i.e. “no-one’s” until recently, but it has become more and more important during the transition. Public space transformed to an arena where different types of “players” are encountering each other. In the battle for public space there are visible interests of inter alia self-governments, private investors and city dwellers. Investments in public space causes that it is changing dynamically. Who makes the final decision on the outlook and performance of and functions carried out by public spaces? Is it always in accordance with expectations of users? There are definitions of public space and the concept of semipublic space presented in the first part of the paper. In the second part there is focus on main “players” for public space. Their motives as well as preferences in space management are presented. Finally, some examples of changes in urban public spaces are discussed which are often an effect of a game of interests. |
Gra o przestrzeń publiczną miast
Tytuł j. polski | Place zabaw w Piotrkowie Trybunalskim. Stan rzeczywisty a oczekiwania rodziców/opiekunów |
Tytuł j. ang. | Playgrounds in Piotrków Trybunalski. Real state And expectations of parents |
Autor | Ewelina Sudra, Uniwersytet Łódzki |
Słowa kluczowe j.pol | plac zabaw, przestrzeń realna, przestrzeń wyobrażona |
Słowa kluczowe j.ang | Playground, the real space, the imaginary space |
Streszczenie j.polski | Głównym celem artykułu jest odpowiedź na pytanie: Jakie są piotrkowskie place zabaw, a jakie chcieliby je widzieć badani? Na podstawie analizy 25 wypowiedzi rodziców/opiekunów zebranych za pomocą wywiadu fotograficznego autorka pokazuje, czy i na ile przestrzeń wyobrażona różni się od przestrzeni realnej. Z materiału badawczego wynika, że wyobrażenie idealnego placu zabaw nie odbiega tak bardzo od realnego obrazu. Jednakże rozmówcy eksponują te elementy, które mają podnieść poziom bezpieczeństwa zabawy oraz jakość i estetykę urządzeń użytkowanych przez dzieci i opiekunów w przestrzeni. |
Streszczenie j. ang. | The main purpose of the article is answering the question: What are the playgrounds of Piotrków Trybunalski and respondents would like to see them? Sources for this article comprise of 25 statements of parents, which was gathered by the photo elicitation interview. The collected material shows whether and how much the imaginary space differs from the real space. The further analysis proves that an ideal place for children does not differ so much from a real one. Additionally, respondents pointed out the elements that could improve the safety of play, quality and aesthetic of the devices in the space used by children and their parents. |
Place zabaw w Piotrkowie Trybunalskim. Stan rzeczywisty a oczekiwania rodziców/opiekunów
Tytuł j. polski | Małe miasta w okresie przemian |
Tytuł j. ang. | Small cities in transition |
Autor | Krzysztof Kafka, Politechnika Śląska w Gliwicach |
Słowa kluczowe j.pol | Urbanizacja, małe miasta, planowanie strategiczne, planowanie przestrzenne |
Słowa kluczowe j.ang | Urbanization, small cities, strategic planning, spatial planning |
Streszczenie j.polski | Ścieżki rozwoju małych i dużych miast są odmienne. Różne są także przyjmowane przez nie strategiczne cele rozwojowe. Rozpoznanie procesów rozwojowych małych miast jest o tyle istotne, że stanowią one znaczny odsetek wszystkich miast polskich. Procesy rozwoju małych miast są silnie zdeterminowane ograniczonymi możliwościami inwestowania, słabszą pozycją konkurencyjną oraz brakiem istotnych bodźców rozwoju. Jednocześnie wskazano wyżej przykłady zjawisk, w wyniku których duże ośrodki miejskie osiągają wysoki poziom rozwoju ilościowego, często za cenę dezintegracji społecznej i organizacyjnej, a przede wszystkim za cenę utraty spójności przestrzennej. Rozwój małych miast winien zatem zmierzać do ochrony spójności i integracji istniejących walorów i zasobów przy jednoczesnej ich modernizacji w ramach procesu „odnowy miast”. |
Streszczenie j. ang. | Development path of small and big cities differs. Their path, strategic objectives are not comparable. Recognition of the small cities development process is a great challenge. Small cities development process is strongly determined by limited opportunities for investment, by weaknesses of their strategic position, and lack of strong driving forces. Besides this, the papers shows some examples of strong quantitative development recognized in big cities, together with social, organizational and spatial disintegration. Small cities development should be focused on preservation some strategic values together with modernization aggregated in „urban renaissance” process. |
Małe miasta w okresie przemian
Tytuł j. polski | Programowanie rewitalizacji a proces zmiany miasta – z perspektywy doświadczeń w partycypacyjnym planowaniu zagospodarowania przestrzennego w wybranych polskich miastach |
Tytuł j. ang. | Programming of revitalization and the process of change of a city – from a perspective of experience in participatory planning of spatial management in selected polish cities |
Autor | Dagmara Mliczyńska- Hajda |
Słowa kluczowe j.pol | urbanistyka, miasto, rewitalizacja, planowanie przestrzenne, partycypacja społeczna |
Słowa kluczowe j.ang | urban planning, city, revitalization, public participation |
Streszczenie j.polski | Rewitalizacja jako metoda interwencji w zdegradowanych dzielnicach miast lokuje się z trudem w arsenale metodycznym planowania zagospodarowania przestrzennego. Trafia przez to najczęściej do kategorii „instrument naprawczy”, reaktywny. Oczekuje się, że program rewitalizacji wyzwoli te spośród endogenicznych zasobów, które zdołają zniwelować skutki degradacji społeczno-gospodarczej i zmienią tylko tę część miasta, hamując niekorzystny bieg rzeczy. Artykuł przedstawia obserwacje i wnioski z partycypacyjnego programowania procesów rewitalizacji w dwóch polskich miastach, podjętych i przeprowadzonych z uwzględnieniem wywołania zmiany przestrzennego zagospodarowania w skali szerszej, wykraczającej poza postulat przywrócenia status quo i naprawy zniekształconych relacji funkcjonalno-przestrzennych. |
Streszczenie j. ang. | Revitalization, as a method of intervention in deprived urban neighborhoods, hardly places itself in the arsenal of land-use planning methodology. Thereby it gets, mostly, to the category: instrument of repair, reactive. It is expected that the program of revitalization will trigger those of the endogenous resources that manage to overcome the effects of socio-economic degradation, and will change only that deprived part of the city, suppressing unfavorable course of things. The paper presents the observations and conclusions of the participatory programming of revitalization in two Polish cities that had been undertaken and carried out with regard to achieve change in land use of broader scale, beyond the requirement to restore the status quo and repair distorted functional and spatial relationships. |