Redakcja: Janusz Słodczyk
Redaktor tematyczny: Magdalena Śliwa

ISSN 2543-5302 (wersja online)
ISSN 2082-4793 (wersja papierowa)

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego

 

 

 

 

 

Spis treści:

 

 

Tytuł j. polski Problemy wzrostu i rozwoju złożonych układów osadniczych
Tytuł j. ang. Problems of growth and development of complex settlement systems
Autor Jerzy Runge, Uniwersytet Śląski
Słowa kluczowe j.pol wzrost, rozwój, złożony system osadniczy, konurbacja
Słowa kluczowe j.ang growth, development, complex settlement systems, conurbation
Streszczenie j.polski Celem prezentacji jest próba zwrócenia uwagi na niektóre metodologiczne problemy identyfikacji procesu wzrostu i rozwoju w złożonych układach osadniczych, a także odniesienie tych spostrzeżeń do konkretnego przykładu, tj. do konurbacji katowickiej (Polska). Jak zauważa autor, badanie złożonych układów osadniczych wymaga m.in. uwzględnienia takich zjawisk i procesów jak: koincydencja (terytorialne nakładanie się powiązań społeczno-ekonomicznych), fragmentacja funkcjonalna (silne zróżnicowanie przestrzenno- -funkcjonalne w obrębie układu osadniczego), efekty mnożnikowe (kreowanie dodatkowego wzrostu jako konsekwencji koincydencji). W dotychczasowych badaniach społeczno-ekonomicznych różnych obszarów podkreślano głównie znaczenie tendencji wzrostowych i rozwojowych. Tymczasem ujawniające się problemy gospodarki światowej czy też depopulacja i starzenie społeczeństw wymagają uwzględnienia owych zjawisk w konstruowanych modelach wzrostu i rozwoju w różnych skalach terytorialnych. Ilustracją złożoności omawianych kwestii jest konurbacja katowicka, gdzie czynniki takie jak: niewielka przewaga potencjału społeczno-gospodarczego ośrodka centralnego względem pozostałych miejscowości, historycznie dośrodkowo-odśrodkowy kierunek przemian niezgodny z modelem urbanizacji, istotne znaczenie policentryczności w przemianach społeczno-gospodarczych czy też słabo ujawniające się procesy suburbanizacji zewnętrznej, powodują konieczność nieco innego podejścia metodologicznego w badaniach wzrostu i rozwoju w porównaniu do klasycznych układów aglomeracyjnych. Omówione w artykule wyniki badań procesów przemian zarówno w konurbacji katowickiej, jak i obserwowane w skali pozostałych złożonych układów osadniczych tego województwa (konurbacja rybnicka, aglomeracja Bielska-Białej, aglomeracja Częstochowy), uwypuklają terytorialną oraz hierarchiczną (skala lokalna, regionalna) złożoność procesów wzrostu i rozwoju.
Streszczenie j. ang. The aim of the presentation is discussing some methodological problems of identification of the process of growth and development in complex settlement systems with special reference to Katowice conurbation (Poland). According to the Author, the investigation of complex settlement systems requires considering such phenomena and processes as coincidence (territorial overlapping of social-economic relations), functional fragmentation (significant spatial and functional differentiation within a settlement system), and multiplier effects (creation of additional growth as a consequence of coincidence). In the hitherto social-economic investigations of various areas, usually growth and development trends were stressed, whereas the revealing problems of the world’s economy as well as depopulation and population ageing require including these phenomena in growth and development models in various territorial scales. Katowice conurbation is an illustration of the complexity of the discussed problems. Due to such factors as – 1) inconsiderable predominance of social-economic potential of the central city in relation to other cities, 2) historically concentric-decentralizing direction of transformations which is against the model of urbanization, 3) importance of polycentric structures in social-economic transformations, and 4) poorly revealing processes of external suburbanization – it is necessary to start different methodological approach in growth and development investigations as compared to classic agglomeration systems. The results of investigations of transformation processes in Katowice conurbation and also these observed in other complex settlement systems of the Silesian Province (Rybnik conurbation, Bielsko-Biała agglomeration, Częstochowa agglomeration) emphasize territorial and hierarchical (local and regional scales) complexity of growth and development processes.
Tytuł j. polski Efekty aglomeracji – czynnik czy bariera rozwoju miast? Analiza wybranych aspektów w świetle literatury przedmiotu
Tytuł j. ang. Agglomeration effects – factor or a barrier to urban development? Analysis of some aspects in the light of the literature
Autor Aldona Harasimowicz, Politechnika Białostocka
Słowa kluczowe j.pol aglomeracja, urbanizacja, korzyści aglomeracji
Słowa kluczowe j.ang agglomeration, urbanization, agglomeration benefits
Streszczenie j.polski Artykuł przedstawia koncepcję gospodarki aglomeracji w kontekście procesów urbanizacji. Scharakteryzowane zostały korzyści i koszty wynikające ze skupiania się wielu różnorodnych podmiotów na obszarach miejskich. Na podstawie prezentowanych w literaturze badań gospodarki aglomeracji wskazano znaczenie wybranych efektów aglomeracji dla funkcjonowania miast. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy powyższe czynniki leżące u podstaw tworzenia i wzrostu miast mogą okazać się także barierą ich rozwoju.
Streszczenie j. ang. The paper presents the concept of agglomeration economies in the context of urbanization. The benefits and costs resulting from the aggregation of many diverse subjects in urban areas were characterized. Based on the research on agglomeration economies presented in the literature one indicated the role of some agglomeration effects in the light of cities functioning. This article attempts to answer the question whether these factors underlying the creation and growth of cities can also be a barrier to their development.
Tytuł j. polski Budownictwo wielorodzinne
w strefie podmiejskiej dużego miasta na przykładzie Wrocławia
Tytuł j. ang. Multi-family housing in the suburban zone of a large city
on the example of Wrocław
Autor Stanisław Ciok, Uniwersytet Wrocławski, Aleksandra Leśniak, Uniwersytet Wrocławski
Słowa kluczowe j.pol strefa podmiejska, budownictwo wielorodzinne, Wrocław
Słowa kluczowe j.ang suburban zone, multi-family housing, Wrocław
Streszczenie j.polski Strefy podmiejskie dużych miast są obszarami radykalnych zmian w intensywności i sposobie ich zagospodarowania przestrzennego. Dotychczasowy sposób zagospodarowania wsi rolniczej pod wpływem napływu ludności, intensywnego ruchu budowlanego, pojawienia się różnych inwestorów i nowych funkcji pozarolniczych itp. zmienia oblicze wsi. Przedmiotem artykułu jest analiza ruchu budowlanego wielorodzinnego w strefie podmiejskiej Wrocławia. Zdecydowana liczba prac poświęconych budownictwu mieszkaniowemu w strefie podmiejskiej dużych miast dotyczy budownictwa indywidualnego, rzadko budownictwa wielorodzinnego. Celem artykułu jest ukazanie natężenia i rozmieszczenia zabudowy wielorodzinnej na obszarze strefy podmiejskiej Wrocławia, które jest nierównomierne (zabudowa wielorodzinna jest do- puszczona na terenie około stu miejscowości) i uzależnione od polityki przestrzennej gmin. Budownictwo wielorodzinne ukazane zostanie na tle ruchu budowlanego strefy podmiejskiej Wrocławia w ostatnich latach.
Streszczenie j. ang. Suburban zones of large cities are undergoing radical changes in the intensity and method of spatial management. The methods of managing agricultural rural areas used to date are strongly influenced by the influx of people, intensive construction traffic, the appearance of various investors and new non- agricultural functions etc. Consequently, they change the face of rural areas. The subject of the article is an analysis of multi-family construction traffic in the suburban zone of Wrocław. The vast majority of papers on residential housing in the suburban zone of large cities concerns private constructions, and rarely multi- family housing. The aim of the article is to present the intensity and distribution of multi-family housing in the suburban zone of Wrocław, which is uneven (multi-family housing is allowed in about 100 locations) and dependent on the spatial policy of communes. Multi-family housing will be presented in the context of construction traffic of the suburban zone of Wrocław in recent years.
Tytuł j. polski Wpływ zapisów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na rozwój strefy podmiejskiej Wrocławia
Tytuł j. ang. Impact of spatial management plan guidelines on development
of Wroclaw suburban zone
Autor Piotr Michalski, Uniwersytet Wrocławski, Dariusz Ilnicki, Uniwersytet Wrocławski
Słowa kluczowe j.pol suburbanizacja, strefa podmiejska, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, kontinuum miejsko-wiejskie
Słowa kluczowe j.ang suburbanization, suburban zone, local plan, urban-rural continuum
Streszczenie j.polski Przestrzeń polskich miast i terenów przylegających do ich granic podlega stałym przekształceniom. Po przemianach ustrojowych, które zaszły w Polsce na przełomie lat 80. i 90. XX w., nasileniu uległy procesy suburbanizacyjne. Nierzadko można spotkać się z twierdzeniem, że suburbanizacja ma charakter niekontrolowany. Nie do końca należy się z tym zgodzić, ponieważ suburbanizacja jest efektem świadomych decyzji administracyjnych oraz wynikiem realizacji zapisów dokumentów planistycznych. W niniejszym artykule rozpatrzono treści uchwał i rysunków planów miejscowych obowiązujących w pięciu gminach powiatu wrocławskiego graniczących z Wrocławiem, tj.: Kobierzycach, Kątach Wrocławskich, Czernicy, Siechnicach, Długołęce. Ustalenia planów skonfrontowano z aktualnym stanem zabudowy mieszkaniowej w tych jednostkach. Wyniki przeprowadzonych analiz wykazały, że w przypadku realizacji zapisów z miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego suburbanizacja w południowej i wschodniej części strefy podmiejskiej Wrocławia będzie się nasilać. Będzie to skutkowało m.in. trwałymi przekształceniami w strukturach funkcjonalno-przestrzennych poszczególnych miejscowości oraz zmianami w hierarchii układu osadniczego poszczególnych gmin.
Streszczenie j. ang. Polish cities and their suburban zones are constantly changing. The process of suburbanization along borders of polish cities has been started since the beginning of 90s. On the one hand suburbanization could be considered as an uncontrolled process but on the other side there are several points against such a statement. One of them is the fact that suburbanization is an effect of spatial decisions made by local authorities. The following article examines housing decisions from local spatial management plans which were adopted by five municipalities located in Wroclaw district: Kobierzyce, Kąty Wrocławskie, Czernica, Siechnice and Długołęka. Planned housing development were compared to existing housing development in spatial and statistical context. The results let answer the question if the municipalities support suburbanization process consciously by their spatial decisions.
Tytuł j. polski Realizacja modelu zarządzania
i rozwoju przestrzennego miasta XXI w.
Tytuł j. ang. Implementation of the model of management and spatial development of city XXI century
Autor Szymon Opania, Politechnika Śląska
Słowa kluczowe j.pol rozwój przestrzenny, miasto przyszłości, model, idea, zrównoważony rozwój, realizacja planu
Słowa kluczowe j.ang spatial development, city of the future, model, idea, sustainable development, implementation of the plan
Streszczenie j.polski Analizując współczesne koncepcje miast przyszłości, można zauważyć wśród nich dwie ważne grupy projektów. Jedna z nich zakłada powstawanie w bliższej lub dalszej przyszłości samowystarczalnych energetycznie miast, które nie emitują dwutlenku węgla i przetwarzają odpady, natomiast druga to ta, która realizuje postulaty zrównoważonego rozwoju w budowie miast, stawiając sobie za cel istotne dla miasta priorytety. Ten podział na „wizjonerskie” miasta przyszłości i teraźniejsze działania naprawcze był od zawsze czytelny. Od zawsze też koncepcje „miast przyszłości” odpowiadały na potrzeby „miast teraźniejszości”. Wiodącym przesłaniem było zaspokajanie potrzeb ich mieszkańców, zapewnienie lepszych warunków życia i poczucia bezpieczeństwa. Wydaje się, że zgodnie z raportem Przyszłość miast – miasta przyszłości miasto przyszłości to połączenie właściwego wykorzystania nowoczesnych technologii oraz innowacyjnych systemów ułatwiających zarządzanie poszczególnymi aglomeracjami z potencjałem instytucji i firm oraz kreatywnością i entuzjazmem obywateli. Przedmiotem artykułu jest analiza w tym świetle działań władz miasta Grenoble, które zaczęło realizować ponad 30 zadań z zakresu zintegrowanego planowania, przyjmując za cel szczegółowy redukcję wytwarzanych gazów cieplarnianych. Realizowany w Grenoble projekt EcoCité, zlokalizowany jest na powierzchni 250 ha, w centralnej dzielnicy Presqu’île i jest jednym z najważniejszych działań inwestycyjnych sektora publiczno-prywatnego we Francji. Zakłada on realizację działań na kwotę 1,3 mld euro w przeciągu 15 lat.
Streszczenie j. ang. Analysing contemporary concepts of cities of the future it is possible to notice two important groups of projects among them. One of them assumes, in closer or of distant future, coming into existence self-sufficient energy cities, which will not emit the carbon dioxide and process waste. Second, more popular, is the one which carries out demands of the sustainable development in constructing cities, putting the priori- ties for the city itself behind the target. This division into “visional” cities of the future and present corrective actions have been legible for ages. What is more, concepts of “cities of the future” responded to the purposes of “cities of the present time”. Meeting the needs of their residents was a leading message, ensuring better living conditions and sense of security. It seems, that according to the report “The future of cities – cities of the future”, a city of the future is a connection of an intelligent use of modern technologies and innovative systems facilitating managing respective agglomerations, with potential of the institution and companies as well as creativity and enthusiasm of citizens. The subject of the article is an analysis, in this light, of operations carried out by the Grenoble city hall, which has started carrying out over 30 assignments in the field of the integrated planning, taking a reduction in produced greenhouse gases as a specific target. EcoCité project, executing in Grenoble, is located on the surface of 250 hectares, in the central Presqu’Île district and is one of the most important investment action of the public-private sector in France. It assumes the implementation of operations in the amount of 1.3 milliard euro within 15 years.
Tytuł j. polski Idea audytu miejskiego
Tytuł j. ang. The idea of urban audit
Autor Małgorzata Czornik, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Słowa kluczowe j.pol miasto, audyt miejski, zarządzanie miastem
Słowa kluczowe j.ang city, urban audit, city management
Streszczenie j.polski Sprawne zarządzanie rozwojem miasta wymaga wielu informacji. Jednym z najbardziej kompleksowych sposobów ich pozyskania może być audyt miejski. Jest to nowoczesny instrument zarządzania rozwojem miasta uwzględniający konteksty polityki lokalnej, który identyfikuje i ocenia ryzyko zaangażowania zasobów miejskich w tworzenie produktów przyczyniających się do jego rozwoju. Obejmuje on czynności zorientowane na badanie cech miasta w odniesieniu do szczególnie rozumianych norm audytowych, jakimi mogą być: wytyczne polityki lokalnej, teorie rozwoju miejskiego, preferencje społeczne, popyt na produkty miejskie i dane statystyczne identyfikujące poziom wskaźników stanowiących mierniki rozwoju lokalnego.
Streszczenie j. ang. The paper presents considerations about the ways of acquisition the information, which could be useful in increasing the efficiency of city management. The main objective of the paper is the discussion of author’s idea of urban audit, which has been result of studies including legal aspects of audit, management and accounting of organizations and reflection on modern urban reality. Urban audit could be one of the best contemporary tool of city management complied context of local policy in creating of city products. Its main tasks refer to identifying and estimating the risk of the use of urban resources. The elements of urban audit norm are: local policy, urban development theories, social preferences of city users, demand for city products and statistical data.
Tytuł j. polski Predyspozycje terenu jako czynnik lokalizacji koncentracji budynków biurowych na obszarze miasta
Tytuł j. ang. Area predispositions as factors of office building concentration locations in cities
Autor Anna Bocian, Politechnika Wrocławska
Słowa kluczowe j.pol koncentracje budynków biurowych, lokalizacja budynków biurowych, paradygmat decyzji przestrzennych
Słowa kluczowe j.ang office building, business district, spatial decision paradigm
Streszczenie j.polski W artykule poruszono problematykę dotyczącą lokalizacji koncentracji budynków biurowych w europejskich miastach. Poszukiwano czynników, które mogą mieć wpływ na wybór lokalizacji tak charakterystycznych struktur przestrzennych, jakimi są skupiska budynków biurowych. Jako metodę badawczą wykorzystano paradygmat decyzji przestrzennych. Zbadano jeden z jego najważniejszych czynników – predyspozycje. Wykonując szereg prób, sprawdzono, jakie cechy terenu oraz grupy cech mają największy wpływ na atrakcyjność terenów inwestycyjnych dla lokalizacji zabudowy biurowej. Obszar badań obejmował wybrane koncentracje budynków biurowych w europejskich miastach. Wykonano analizy porównawcze dla dwóch charakterystycznych lokalizacji – centrum A i centrum B w każdym mieście. Jednym z kluczowych wniosków jest mniejsza wrażliwość na zmiany wag dla centrów B w porównaniu do centrum A. Ponadto atutem terenów w centrach B są cechy z grup 3 i 4, czyli powodujące trudności wdrożenia kierunku lub przedsięwzięcia niedające się bezpośrednio wyrazić w formie kosztów finansowych oraz dodatkowe koszty finansowe wdrożenia kierunku lub przedsięwzięcia.
Streszczenie j. ang. Office building concentrations in European cities were defined by many researchers as new urban structures caused by the globalization process. The significant issue of those urban structures concerns their locations in the city area. Therefore, the goal of this paper is to investigate main factors of office building concentration locations in the city. As a research method, the spatial decision paradigm was chosen. Area predispositions, one of the main elements of the paradigm, were selected to answer the research question. Several experiments were made to select main area conditions and groups of those conditions which can have a significant influence on the decision-making process. Selected office build concentrations in European cities were the research area. In each city two types of office building locations, A-center and B-center, were selected and deeply analyzed.
Tytuł j. polski Quasi-urbanizacja obszarów wiejskich (na przykładzie Dolnego Śląska)
Tytuł j. ang. The quasi-urbanization of rural areas (on example of Lower Silesia)
Autor Agnieszka Becla, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Stanisław Czaja, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Słowa kluczowe j.pol quasi-urbanizacja, tereny wiejskie, Dolny Śląsk
Słowa kluczowe j.ang quasi-urbanization, rural areas, Lower Silesia
Streszczenie j.polski Artykuł przedstawia proces quasi-urbanizacji na obszarach wiejskich. Autorzy zidentyfikowali formy przebiegu tego procesu. Są to:

– zmiana struktury sektorowej lokalnej gospodarki, – zmiana form aktywności zawodowej ludności,
– zmiana źródeł dochodów ludności,
– tworzenie quasi-miejskiej infrastruktury,

– zanik produkcji rolniczej,
– rozwój aktywności pozagospodarczej.

Autorzy rozpoznali również główne przyczyny tego procesu. Badania objęły Dolny Śląsk. Autorzy określili główne rodzaje osad na terenach wiejskich: 1) letniska i wczasowiska, 2) wsie-sypialnie, 3) wsie usługowo- -rolnicze, 4) wsie usługowo-przemysłowe, 5) wsie usługowo-przemysłowo-rolnicze oraz 6) wsie wyludnione.
Streszczenie j. ang. Article represents process quasi-urbanization on rural areas. The authors identified form of this process. This are:

– the change of sectoral structure of local economy,
– the change of professional activity forms of the population,
– the change of earnings sources of the rural population,
– creating quasi–urban infrastructure,
– the atrophy of agricultural production,
– the development of non-economical activity.
The authors recognized also main causes of this process. Investigations hugged Lower Silesia Region.

Authors qualified main kinds settlings on rural areas: (1) summer resort and rest-camp, (2) bedrooms villages, (3) serviced-agricultural villages, (4) industrial-serviced villages, (5) serviced-industrial-agricultural villages as well as (6) depopulated villages.
Tytuł j. polski Perspektywy zagospodarowania przestrzennego terenów wiejskich wrocławskiego obszaru metropolitalnego
w granicach powiatu wrocławskiego
Tytuł j. ang. The prospects for regional planning of rural zones
of Wrocław metropolitan area within the district of Wroclaw
Autor Leszek Stanek, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Słowa kluczowe j.pol Wrocławski Obszar Metropolitalny, powiat wrocławski, planowanie przestrzenne, tereny przeznaczone pod zabudowę
Słowa kluczowe j.ang the Wrocław Metropolitan Area, the Wrocław County, urban planning, land held for development
Streszczenie j.polski Istniejące uwarunkowania prawne oraz dotychczasowa praktyka sporządzania opracowań planistycznych na terenach Wrocławskiego Obszaru Metropolitalnego przyczyniły się do niedostatecznie kontrolowanego procesu dezurbanizacji. Jego negatywne skutki dotyczą w szczególności terenów wiejskich 9 gmin powiatu wrocławskiego. Uchwalone studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego umożliwiają obecnie zabudowę mieszkaniową, która wielokrotnie przewyższa popyt i racjonalne zapotrzebowanie. Artykuł identyfikuje przyczyny prawne i planistyczne rozproszenia zabudowy. Wskazuje na sposoby przeciwdziałania negatywnym konsekwencjom obecnego zagospodarowania przestrzennego oraz potencjalne kierunki określonych prawnie działań. Opracowanie kończą wnioski i propozycje zmian istniejącej sytuacji.
Streszczenie j. ang. The uncontrolled process of desurbanization has provoked by existing legal conditions and past practice of preparing planning studies in Wrocław Metropolitan Area. The negative consequences of these decisions concern principally in rural areas of the 9 municipalities of Wroclaw. The studies of urban planning and directions of land use planning allow currently for residential development, which frequently exceeds the demand and rational needs. The article present the legal reasons of above fact and planning sprawl. The article is showing how to resist the negative consequences of the current regional planning, and describes the potential legal actions which are established. At the end of article were placed the conclusions and proposals for changes of the existing situation.
Tytuł j. polski Eksurbanizacja współczesnych miast
Tytuł j. ang. Urban sprawl
of contemporary cities
Autor Paweł Nowak, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie
Słowa kluczowe j.pol eksurbanizacja, suburbanizacja, przekształcenia miast, urban growth boundary, urban sprawl
Słowa kluczowe j.ang suburbanization, city transformations, urban growth boundary, urban sprawl
Streszczenie j.polski Eksurbanizacja swoje początki miała w XIX w. i jej główną przyczyną było pojawianie się coraz to efektywniejszych form transportu mieszkańców miasta. Na początku były to linie kolejowe i tramwajowe, później transport samochodowy, który ma obecnie największy wpływ na kształt i krajobraz współczesnych miast (Polit 2010). Eksurbanizacji towarzyszy degradacja krajobrazu zarówno miasta, jak i terenów pod- miejskich. Pierwsze przykłady tego zjawiska możemy zaobserwować w Stanach Zjednoczonych i tam też zdaniem autora należy szukać rozwiązań problemu. Nigdzie urban sprawl nie uformował kształtu obecnych aglomeracji miejskich w takim stopniu jak w Stanach Zjednoczonych. Z tego względu możemy tu znaleźć szereg rozwiązań, takich jak kontrola gęstości zabudowy, cen domów czy wyznaczenie nieprzekraczalnej granicy miasta – jak miało to miejsce w Portland (Egan 1996). Wyznaczenie tych granic może być kluczowym zadaniem, które nie tylko zatrzyma proces eksurbanizacji, ale także stymulować będzie przebudowę wewnętrzną miast i rewitalizację terenów zdegradowanych.
Streszczenie j. ang. Urban sprawl had its origins in the nineteenth century and its main cause was development of more and more efficient forms of transport for residents of the city. At the beginning there were trains and trams, then car transport appeared and currently it has the greatest impact on the shape and landscape of modern cities (Polit, 2010). Urban sprawl is accompanied by a degradation of both landscape of the city and suburban areas. The first examples of this phenomenon can be observed in the United States, and there, author believes, one should look for solutions to this problem. Nowhere urban sprawl formed shape of the urban areas, as much as in the United States. For this reason one could find here a number of solutions, such as controlling building density, house prices or setting the absolute limit of the city – as it was done in Portland (Egan, 1996). Delimitation of those boundaries could be a key factor that can not only stop urban sprawl, but also stimulate internal city redevelopment and revitalization of degraded areas.
Tytuł j. polski Suburbanizacja miast średniej wielkości w Polsce na przykładzie regionu jeleniogórskiego
w latach 1995–2013
Tytuł j. ang. Suburbanization of medium sized towns in Poland based on the example
of Jelenia Góra region in the period 1995–2013
Autor Marian Maciejuk, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Słowa kluczowe j.pol urbanizacja, suburbanizacja, urban sprawl
Słowa kluczowe j.ang urbanization, suburbanization, urban sprawl
Streszczenie j.polski Ostatnie lata w Polsce charakteryzują się odmiennymi trendami w rozwoju ludnościowym. Magnesem przyciągającym ludzi stały się duże miasta i ich sąsiedztwo tworzące aglomeracje. Miasta małe i średniej wielkości charakteryzują się odmiennymi procesami rozwoju ludnościowego. Postrzega się tutaj wyludnianie się miast. Jest to wynikiem ujemnego przyrostu naturalnego oraz ujemnego salda migracji. Celem artykułu jest identyfikacja zjawisk zachodzących w rozwoju ludnościowym – zwanych suburbanizacją – na przykładzie Jeleniej Góry i otaczających ją gmin wchodzących w skład jeleniogórskiego powiatu ziemskiego.
Streszczenie j. ang. Recent years in Poland have been characterized by contrasting trends in population development. Big towns and their neighbourhoods, which create agglomerations, have been playing the role of magnets for people. Small and medium sized towns are characterized by different processes of population development. In this situation the trend of abandoning towns has been observed. This results from such factors as negative birth rate and negative migration balance. The objective of the hereby article is to identify phenomena occurring in population development – called suburbanization – based on the example of Jelenia Góra town and the surrounding communes, included in jeleniogórski rural district.
Tytuł j. polski Reurbanizacja w świetle dotychczasowych badań nad miastami europejskimi
Tytuł j. ang. Reurbanisation and the hitherto European research practice
Autor Jakub Zasina, Uniwersytet Łódzki
Słowa kluczowe j.pol fazy urbanizacji, reurbanizacja
Słowa kluczowe j.ang phases of urbanisation, reurbanisation
Streszczenie j.polski Badania nad cyklami życia miast sięgają lat 60. XX w. Odkąd w roku 1982 opublikowany został czteroetapowy model rozwoju miast – znany jako model Klaassena – przed miejskimi obszarami funkcjonalnymi zaczęto roztaczać wizje ponownego rozkwitu ich rdzeni, co miało nastąpić wskutek uruchomienia etapu reurbanizacji. Po latach ucieczki mieszkańców na przedmieścia spodziewano się ich ponownego napływu do obszarów centralnych miast. Artykuł skupia się na prezentacji genezy i ewolucji pojęcia reurbanizacji oraz charakteryzuje dotychczasowe próby empirycznej weryfikacji zachodzenia tego procesu przeprowadzone w ciągu trzech ostatnich dekad na przykładach miast europejskich. Przede wszystkim zaś w artykule podjęto próbę syntetyzacji wniosków płynących z tychże badań oraz próbę wskazania obszarów, które mogą stanowić wyzwania dla przyszłych inicjatyw badawczych dotyczących reurbanizacji.
Streszczenie j. ang. Research on cities life cycles date back 1960s. Since the Klaassen model of urban development had been published, inner-city resurgence has started to be expected, due to the reurbanisation stage commence. After decades of city dwellers movement from cores to rings, the reverse process was anticipated to come into being. The paper starts with a presentation of the reurbanisation term origin and evolution. Furthermore, the hitherto empirical attempts of reurbanisation presence verification made on European examples are widely captured. Most of all, the paper synthesizes the conclusions of scientific activities focused on the field of reurbanisation and underlines the challenges for conducting future research attempts.
Tytuł j. polski Zróżnicowanie przestrzenne poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego miast średniej wielkości w Polsce
Tytuł j. ang. Spatial differentiation of medium-sized cities of the level of socio-economic development in Poland
Autor Monika Panecka-Niepsuj, Uniwersytet Jagielloński
Słowa kluczowe j.pol poziom rozwoju społeczno-gospodarczego, miasto średniej wielkości
Słowa kluczowe j.ang level of socio-economic development, medium-sized city
Streszczenie j.polski Celem artykułu jest ukazanie przestrzennego zróżnicowania miast średniej wielkości w Polsce pod względem sytuacji społeczno-gospodarczej. Badanie opiera się na różnorodnych miernikach społecznych i ekonomicznych. Wynikiem przeprowadzonej analizy jest ranking miast średnich według syntetycznego wskaźnika opisującego ich poziom rozwoju społeczno-gospodarczego.
Streszczenie j. ang. The purpose of this article is to show the spatial differentiation medium-sized cities in Poland in terms of socio-economic situation. The study is based on a variety of measures of social and economic conditions. The result of the analysis is to rank cities according to the synthetic medium index describing the level of socio-economic development.
Tytuł j. polski Konflikty przestrzenne w procesie planowania na przykładzie gmin powiatu trzebnickiego
Tytuł j. ang. The municipalities of Trzebnica district as an example of spatial conflicts in spatial development policy
Autor Anna Grochowska, Uniwersytet Wrocławski
Słowa kluczowe j.pol konflikty przestrzenne, gospodarka przestrzenna w skali lokalnej, ochrona przyrody i krajobrazu kulturowego
Słowa kluczowe j.ang spatial conflicts, spatial planning at the local level, protection of nature and cultural landscape
Streszczenie j.polski Celem niniejszego opracowania jest identyfikacja istniejących konfliktów przestrzennych w zakresie gospodarki przestrzennej. Prace studyjne i inwentaryzacyjne objęły analizę polityki planistycznej gmin, zwłaszcza w kontekście problemów ochrony środowiska i krajobrazu kulturowego. Głównym materiałem badawczym były wydane w latach 2007–2012 decyzje o warunkach zabudowy i lokalizacji inwestycji celu publicznego dla gmin powiatu trzebnickiego. Badania miały na celu podkreślenie istoty identyfikacji konfliktów przestrzennych oraz ich relacji do zaawansowania i jakości prac planistycznych. Prezentacja wyników badań ma formę analizy przypadków.
Streszczenie j. ang. The aim of this study was to identify existing and potential spatial conflicts in spatial development policy. The study included inventory and analysis of the spatial plans adopted by municipalities, especially in the context of environmental problems and cultural landscape. Zoning decisions and those on the location of investment for public purposes were the main source of data. The research on spatial conflict was carried out in the municipalities of Trzebnica District in the years 2007–2012. The research highlighted the importance of identifying spatial conflicts and their relation to the stage of urban planning process and quality of planning documents. The research outcomes were presented in a format of case studies.

 

Tytuł j. polski Likwidacja linii kolejowych
na Dolnym Śląsku a zmiany w strukturze funkcjonalno-przestrzennej miast
Tytuł j. ang. The liquidation of railway lines and the changes in the functional and spatial structure
of towns on Lower Silesia
Autor Barbara Miszewska, Uniwersytet Wrocławski, Robert Szmytkie, Uniwersytet Wrocławski
Słowa kluczowe j.pol struktura funkcjonalno-przestrzenna miasta, sukcesja funkcjonalna, sieć kolejowa, Dolny Śląsk
Słowa kluczowe j.ang urban functional and spatial structure, functional succession, rail network, Lower Silesia
Streszczenie j.polski Treścią i celem artykułu jest zbadanie wpływu likwidacji dotąd bardzo licznych połączeń kolejowych na terenie województwa dolnośląskiego na zmiany funkcjonalnoprzestrzenne w granicach miast oraz zilustrowanie różnych form zagospodarowania terenów pokolejowych i przykolejowych, przy założeniu, że jest to pierwsza faza szukania właściwych form ich wykorzystania.
Streszczenie j. ang. The main object of this paper is to examine the influence of the railway lines liquidation on changes in the functional and spatial structures of towns in Lower Silesia. In the article different forms of the postrail and railside areas land use were illustrated, at the assumption that it is the first phase of searching for appropriate forms of using them.